آشنایی با نحوه‌ی ثبت‌نام و شروع تجارت در بازار سهام
در این روزها که بازار بورس وضعیت مناسبی را تجربه می‌کند، آشنایی با نحوه‌ی ثبت‌نام و شروع تجارت در بازار سهام، خالی از لطف نیست. با زومیت در آموزش بورس از صفر آشنا شوید.
فعالیت در بازار بورس و خرید و فروش سهام شرکت‌های فعال در آن، امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است. باوجود وضعیت نه‌چندان مناسب بازارهای بین‌المللی، بازار بورس ایران روزهای خوبی را تجربه می‌کند. دراین‌میان اقشار گوناگون جامعه، علاقهمند به سرمایه‌گذاری در فرصت‌های جدید شده‌اند و به‌دنبال راهی برای سرمایه‌گذاری در این بازار هستند. برای ورود به بازار بورس و شروع تبادل سهام، نیاز به مدارک یا مراحل آن‌چنان پیچیده‌ای نیست. به‌علاوه، سازمان بورس و اوراق بهادار بسیاری از مدارک موردنیاز قبلی مانند حداقل مدرک تحصیلی را نیز حذف کرده است تا ثبت‌نام افراد علاقهمند، سهولت پیدا کند.
پیش‌نیاز اصلی ورود به بازار بورس و خرید و فروش سهام، دریافت کد بورسی است. کد بورسی را می‌توان کد شناسایی منحصربه‌فرد افراد دانست. کد بورسی با نام‌های دیگر همچون کد معاملاتی یا کد سهامداری نیز شناخته میشود که علاوه بر کاربردهایی همچون سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام در بازار بورس، می‌توان فعالیت‌های دیگری را نیز با آن انجام داد. از کاربردهای دیگر کد بورسی یا کد معاملاتی می‌توان به صدور واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری، صدور کد سبدگردانی، تغییر کارگزار و صندوق، دریافت سود سهام و موارد دیگر اشاره کرد. کد بورسی شامل سه حرف و پنج عدد است که به‌صورت منحصربه‌فرد به ثبت‌نام‌کننده‌ها ارائه میشود.
اکنون که می‌دانیم برای ورود به بازار بورس باید کد بورسی یا کد معاملاتی دریافت کنیم،
برای دریافت کد بورسی ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنید. سجام یا «سامانه جامع اطلاعات مشتریان»، مسئولیت دریافت و ثبت اطلاعات مشتریان بازار سرمایه را برعهده دارد. افراد برای ورود به بازار سرمایه ابتدا باید اطلاعات هویتی خود را در این سامانه وارد کنند. سجام با این هدف راه‌‌اندازی شد که اطلاعات فعالان در بازار سرمایه، به‌صورت یکپارچه منظم شود و تغییر اطلاعات شخصی و بانکی، دیگر بدون نیاز به مراجعه‌ی حضوری به کارگزاری‌ها انجام شود.
مراحل ثبت‌نام در سامانه‌ی سجام در وب‌سایت sejam.ir شرح داده شده قابل مشاهده است. به‌طور خلاصه، مراحل ثبت‌نام در سامانه‌ی سجام شامل وارد کردن اطلاعات شخصی، تأیید شماره‌ی تلفن همراه ازطریق پیامک تأیید و وارد کردن اطلاعات ارتباطی و مالی میشود. به‌علاوه، هزینه‌ی ثبت‌نام در سجام نیز معادل ۱۰ هزار تومان در میانه‌ی مراحل ثبت‌نام، به‌صورت آنلاین اخذ میشود.
پس از وارد کردن اطلاعات شخصی در سامانه‌ی سجام و رسیدن به مرحلهی پایانی، سامانه اطلاعات واردشده را از منابع ذی‌‌ربط استعلام می‌کند. اگر اطلاعات واردشده‌ی مشتری با اطلاعات هویتی او هم‌خوانی داشته باشد، کد رهگیری به شماره‌ی موبایل واردشده در مراحل ثبت‌نام، پیامک میشود. این کد رهگیری برای مراحل بعدی ثبت‌نام و دریافت کد بورسی، کاربرد دارد و باید آن را نزد خود نگه دارید. اگر اطلاعات هم‌خوانی نداشته باشد، سامانه پیام خطا ارسال می‌کند و باید اطلاعات را طبق اسناد هویتی و بانکی خود، اصلاح کنید.
کاربران پس از ثبت‌نام اولیه در سامانه‌ی سجام، باید مرحلهی احراز هویت را بگذرانند. احراز هویت ازطریق دفاتر منتخب پیشخوان دولت یا کارگزاری‌های مورد تأیید سازمان بورس و با مراجعه‌ی حضوری انجام میشود. برای احراز هویت در دفاتر منتخب، باید مدارک زیر را همراه داشته باشید:
علاوه بر موارد بالا، هزینه‌ی احراز هویت در دفاتر پیشخوان دولت نیز باید به‌میزان ۱۱۱،۰۰۰ ریال پرداخت شود که عموما از طریق پرداخت با کارت شتاب در دفاتر امکان‌پذیر است. پس از احراز هویت، پیامکی مبنی بر تأیید اطلاعات دریافت می‌کنید که به‌معنای ثبت هویت به‌عنوان مشتری بازار سرمایه خواهد بود.
برای ورود به بورس و معامله‌ی سهام، نیاز به ثبت‌نام در کارگزاری نیز دارید. کارگزاری را می‌توان واسطی تعریف کرد که با ارائه‌ی درگاه به مشتریان بازار سرمایه، خرید و فروش سهام و سرمایه‌گذاری‌های دیگر را در بازار مرکزی بورس برای آنها فراهم می‌کنند. هر کارگزاری، مراحل خاص خود را برای ثبت‌نام مشتری جدید دارد. فراموش نکنید که تأیید هویت اشخاص نیز ازطریق مراجعه‌ی حضوری به کارگزاری‌ها امکان دارد و پیشنهاد میشود تأیید هویت را هم در همان مراکز انجام دهید.
مرحلهی نهایی دریافت کد بورسی در مراجعه‌ی حضوری به کارگزاری (یا هر روش دیگر موردنظر کارگزاری برای ثبت‌نام) انجام میشود که شامل یک آزمون ارزیابی اطلاعات اولیه پیرامون بورس نیز هست. این آزمون از سال ۱۳۹۷ جایگزین حداقل مدرک تحصیلی دیپلم برای علاقه‌مندان به ورود به بازار سرمایه شد. درنهایت و پس از انجام مراحل ثبت‌نام در کارگزاری، یک نام کاربری و رمز عبور برای ورود به سامانه‌ی آنلاین کارگزاری مذکور، دریافت می‌کنید.
سامانه‌ی معامله‌ی آنلاین در بازار بورس بسته به کارگزاری مورد انتخاب شما، رابط کاربری و قابلیت‌های متنوعی دارد. به‌عنوان مثال برخی از کارگزاری‌ها امکان خرید خودکار سهام عرضه‌ی اولیه را به کاربر ارائه می‌کنند. درنهایت فراموش نکنید که ورود به سامانه‌‌های خرید و فروش سهام در بازار سرمایه، مرحلهی ابتدایی فعالیت در بازار بورس است. مهمترین نکته، با یادگیری اصول خرید و فروش سهام و تجارت در بازار بورس به‌دست می‌آید که نیاز به آموزش و مشاوره‌های حرفه‌ای دارد. اکثر کارگزاری‌ها، دوره‌ها و منابع آموزشی برای یادگیری اصول اولیه‌ی بورس را نیز به کاربران ارائه می‌کنند که قطعا بهره‌مندی از آنها، برای فعالیت عاقلانه‌تر در بازار بورس، پیشنهاد میشود.
استفاده از شبکه‌ی خصوصی مجازی یا به‌اختصار وی‌پی‌ان (VPN) هنگام گشت‌زدن در وب سیاه ضروری است. TOR در گذشته، چندین‌بار دچار آسیب شده؛ به‌همین‌دلیل، استفاده از VPN درکنار مرورگر TOR توصیه میشود. پیش‌ازاین، استفاده از VPN فقط حکم لایه‌ی محافظتی اضافه را داشت؛ اما ازآنجاکه آژانس‌های دولتی نیز مانند هکرهای کلاه‌سفید و کلاه‌سیاه درحال‌یافتن راهی برای شکستن سیستم رمزگذاری TOR هستند و IP واقعی کاربر را پیدا می‌کنند، استفاده از آنها ضروری شده است. VPNهای پولی معمولا بهتر از نسخه‌های رایگان هستند و قابلیت‌های بیشتری مانند امکان ردیابی‌نشدن و مسدودکردن آگهی را به کاربر ارائه می‌دهند.
فعال‌کردن ماکروها (Macros) و اسکریپت‌ها (Scripts)، مانند جاوااسکریپت، بسیار خطرناک است؛ مگر اینکه با وب‌سایت آشنا و کاملا به آن اطمینان داشته باشید. به‌عنوان مثال، وب‌گردی در یوتیوب ازطریق TOR نیازمند فعال‌کردن اسکریپت‌ها به‌منظور اجرای ویدئوهای آن است. فعال‌کردن اسکریپت‌ها در این مثال امن است؛ زیرا یوتیوب وب‌سایتی ایمن و مطمئن است که گوگل آن را مدیریت می‌کند. بااین‌حال، فعال‌کردن اسکریپت‌ها در وب‌سایت‌های onion. بسیار خطرناک است. این وب‌سایت‌ها می‌توانند با اجرای اسکریپت‌ها و بدون آگاهی کاربر هرچیزی مانند ادور و اسب تروجان و سایر نرم‌افزارهای مخرب را روی سیستم دانلود کنند. این مسئله به نمایش مکرر پاپ‌آپ‌های آزاردهنده یا حتی امکان کنترل کامپیوتر ازراه‌دور منجر میشود. TOR به‌طور پیش‌فرض تمام ماکروها و اسکریپت‌ها را غیرفعال می‌کند.
دانلودنکردن فایل از وب‌سایت‌های ناشناخته و نامطمئن نیازی به تذکر ندارد؛ اما هنوزهم بسیاری از کاربران گول می‌خورند یا فایل‌ها را خودکار روی کامپیوتر خود دانلود می‌کنند. هیچ فایلی را فقط به‌دلیل جذاب‌بودن محتوایش دانلود نکنید؛ مگر اینکه به وب‌سایت ارائه‌دهنده‌ی آن اطمینان کامل داشته باشید. باوجوداین، اگر واقعا به انجام این کار مجبورید، راه‌حلی ایمنی برایش وجود دارد. استفاده از ماشین مجازی (Virtual Machine)، مانند Virtual Box، در حالت سندباکس (Sandbox)، سیستم‌عامل نصب‌شده روی ماشین مجازی را از سیستم‌عامل اصلی کامپیوتر یا مک جدا می‌کند. این روش به‌اندازه‌ای مطمئن است که می‌توانید محتوای مدنظر خود را از دارک‌وب نیز دانلود کنید.
برخی مردم گمان می‌کنند دارک‌وب و دیپ‌وب دو موضوع یکسان هستند؛ درصورتی‌که این‌طور نیست. واقعیت این است که دارک‌وب بخشی از دیپ‌وب است و تا زمان نوشتن این مقاله، فقط ۷ هزار وب‌سایت داشته است. برای درک بهتر کم‌بودن تعداد آنها کافی است بدانید پلیس فدرال آمریکا (FBI) به‌ازای هر وب‌سایت دارک‌وب ۵ کارمند دارد و ۷ هزار وب‌سایت آن‌قدر زیاد نیست که آژانس‌های دولتی نتوانند آنها را پوشش دهند. دیپ‌وب قسمتی از اینترنت است که لزوما برای فعالیت‌های مخرب استفاده نمی‌شود؛ اما موتورهای جست‌وجو به آن دسترسی ندارند. به‌عنوان مثال، شبکههای داخلی سازمان‌ها، اداره‌ها، دانشگاه‌‌ها و دولت‌ها و نیز پایگاه داده‌های تجاری بخشی از دیپ‌وب هستند. درواقع، دارک‌وب بخشی از دیپ‌وب است که عمدا مخفی نگه داشته میشود و فعالیت‌های مخربی دارد.
برخی گمان می‌کنند استفاده و گشت‌زدن در وب سیاه ایرادی ندارد و قانونی است؛ درصورتی‌که این فکر کاملا اشتباه است. دلیل اینکه وب‌سایتی در دارک‌وب فعالیت می‌کند، این است که غیرقانونی است. به‌عنوان مثال، خریدوفروش موادمخدر و اسلحه و هکرها نمونه‌ای از فعالیت‌هایی است که در دارک‌وب انجام میشود. مهم نیست برای خرید محصول یا خدماتی وارد این وب‌سایت‌ها می‌شوید یا فقط قصد کنجکاوی دارید، درهرصورت باید بدانید ورود به دارک‌وب قانونی نیست و خودتان مسئول اتفاق‌های بعد از آن خواهید بود. بااین‌حال، استفاده از وب‌سایت‌های دیپ‌وب مشکلی ندارد و این یکی دیگر از تفاوت‌های دارک‌وب و دیپ‌وب اس
همان‌طورکه در پاراگراف قبلی اشاره کردیم، خریدن محصول یا خدمت از وب سیاه قانونی نیست و اگر فردی حین این کار دستگیر شود، عواقب سختی در انتظارش خواهد بود و احتمال دستگیری نیز هرروز بیشتر میشود. بسیاری از کاربران پلتفرم تجارت الکترونیک وب سیاه، مأموران اجرای قانون از سایر کشورها یا کلاه‌برداران یا حتی کسانی هستند که اگر کد ردیابی نداشته باشند، به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانید آنها را پیدا کنید. علاوه‌براین، اغلب تراکنش‌های مالی با بیت‌کوین انجام می‌شوند؛ به‌همین‌دلیل، کاملا ردیابی‌نشدنی هستند. بسیاری از افراد سودجو هزینه‌ی محصول یا خدمت را می‌گیرند و ازآنجاکه ردیابی‌شدنی نیستند، هیچ محصولی را تحویل نمی‌دهند. وب سیاه قانون ندارد و تحویل‌گرفتن محصول یا خدماتی که بابت آن هزینه پرداخت کرده‌اید، همیشه در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد داشت.
خریدن محصول یا خدمت از دارک‌وب با کارت اعتباری بزرگ‌ترین اشتباه است. به‌غیر از بیت‌کوین و سایر رمزارزها، هیچ روش پرداخت دیگری ایمن نیست. مطمئنا هیچ شخصی دوست ندارد تراکنش خرید محصولی غیرقانونی را در فهرست تراکنش‌هایش داشته باشد. اگر قصد خرید دارید، فقط از رمزارز استفاده کنید. درحال‌حاضر، بیت‌کوین محبوب‌ترین و امن‌ترین و پایدارترین رمزارز ازنظر ارزش و دسترسی‌پذیری است.
معمولا کاربران مختلفی در وب سیاه فعالیت می‌کنند. دوستی‌ها در این فضا واقعی نیستند و بهترین کار این است که تاحدممکن از برقراری ارتباط با آنها جلوگیری کنید. بسیاری از این افراد مأمور پلیس هستند که برای شناسایی و دستگیری مجرمان قصد دوستی با آنها را دارند و به‌طور کلی، اعتمادکردن به کاربران وب سیاه اشتباه بزرگی است.